Michał Żmigrodzki, rocznica urodzin

Wybitny naukowiec, kustosz zbiorów Biblioteki hr. Branickich na zamku w Suchej.

Dnia 24 lutego 1848 we wsi Medwiedówka urodził się Michał Żmigrodzki. Pochodził z szlacheckiej rodziny legitymującej się średniowiecznym herbem rycerstwa polskiego- Szreniawa, osiadłej na Ukrainie. Historyk sztuki, archeolog, etnograf, literat, publicysta, miłośnik starożytności oraz kustosz przez blisko 40 lat zbiorów Biblioteki hr. Branickich na zamku w Suchej Beskidzkiej (1882- 1919). W latach  1869-1871 studiuje na Uniwersytecie Jagiellońskim historię, literaturę oraz archeologię u wybitnych profesorów: Józefa Łepkowskiego, Józefa Szujskiego i Stanisława Tarnowskiego. Wiedzę tam zdobytą uzupełnia na zagranicznych uczelniach- w 1871 roku wyjeżdża na studia do Monachium, gdzie słucha wykładów, m.in. Henryka Szchliemanna- odkrywcy słynnej starożytnej Troi. W rękopisie zatytułowanym „Troja. Wykopaliska wydobyte przez H. Szchlimana” Michał Żmigrodzki analizuje materiał zabytkowy z wykopalisk- na potrzeby swoich badań naukowych nad pracą dotyczącą historii swastyki. Były to pionierskie badania, które opierały się w znacznej części na analizie zabytków archeologicznych. Książka zostaje opublikowana w 1891 roku i dedykowana swemu pierwszemu nauczycielowi archeologii  - Prof. Józefowi Łepkowskiemu. Wybitne zainteresowania sztuką, a zwłaszcza sztuką grecką oraz historią rozwoju waz greckich zaowocowały napisaniem kolejnej bogato ilustrowanej rozprawy: „Wstęp do dalszego studium waz greckich z dołączeniem XII kolorowych tablic znaczonych łacińskiemi i 129 rysunków znaczonych arabskiemi cyframi”, rozprawy która stanowiła niezwykle obiecujący przyczynek w polskich badaniach nad ceramiką grecką. To właśnie za jej sprawą uznaje się dr Michała Żmigrodzkiego za prekursora badań nad ceramiką grecką w Polsce. Jego nieocenioną zasługą w dziedzinie historii sztuki było również wydanie w 1900 roku pierwszego podręcznika do nauki historii sztuki w Polsce pt. „Krótki zarys historyi sztuki”, od czasów wydanej w 1871 roku przez profesora Józefa Łepkowskiego „Sztuki. Zarysu jej dziejów”.

Fot.1. dr Michał Żmigrodzki, 1917 (Archiwum Cyfrowe Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej).

Fot.2. Wybrane strony rękopisu Michała Żmigrodzkiego „Troja. Wykopaliska wydobyte przez H. Schlimana” 1874 (zbiory Biblioteki Jagiellońskiej, BJ Rkp. 7135 III).

Fot. 3. Michał Żmigrodzki „Krótki zarys historyi sztuki” (zbiory Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej).

Fot.4. „Historja swastyki”, Michał Żmigrodzki (Biblioteka Narodowa, sygn.489.105).

Fot.5. Rysunek dr Michała Żmigrodzkiego- hydria czerwonofigurowa. Apulia, ok. końca IV w. p.n.e. (E. Papuci-Władyka „Michał Żmigrodzki (1848-1919) jako jeden z prekursorów polskich badań nad ceramiką grecką”[w:] Egipt, Grecja, Italia…Zabytki starożytne z dawnej kolekcji Gabinetu Archeologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego).