ROK 2022 ROKIEM PROF. WALEREGO GOETLA W AKADEMII GÓRNICZO-HUTNICZEJ IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE

Walery Goetel – urodzony 14 kwietnia 1889 roku w Suchej (Suchej Beskidzkiej). Syn Wincentego Goetla oraz Julii Goetel z domu Koehler (Köhler). Wincenty Goetel był pracownikiem suskiej  kolei, w 1893 roku został służbowo przeniesiony z całą rodziną do Krakowa. Dzieciństwo Walerego nie było łatwe bo już w 1896 roku gdy miał 7 lat zmarł jego ojciec. Matka Walerego by przetrwać ten trudy czas ukończyła praktyczny kurs krawiecki. Razem z bratem Ferdynandem urodzonym w 1890 roku również w Suchej uczęszczał do szkoły św. Barbary w Krakowie, którą ukończył z wyróżnieniem. Następnie rozpoczął naukę w Gimnazjum św. Anny, gdzie pod wpływem starszego brata kolegi Wiktora Kuźniara postanowił zostać geologiem. Już od najmłodszych lat wakacje spędzał w górach, gdzie czynnie uprawiał taternictwo oraz narciarstwo górskie. W 1907 roku ukończył gimnazjum i rozpoczął studia geologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W latach akademickich 1910/11-1912/13 studiował w Wiedniu z dwoma przerwami, pierwsza spowodowana była wypadkiem narciarskim, druga – uczestnictwem w wyprawie badawczej na Kaukaz. Na Uniwersytecie Wiedeńskim w 1913 roku doktoryzował się z dziedziny geologii i paleontologii.  W tym też roku ożenił się z Marią Skłodowską, bratanicą Marii  Skłodowskiej-Curie. W 1918 roku po zakończeniu ważnego etapu badań geologicznych obronił pracę habilitacyjną na Uniwersytecie Jagiellońskim, wspartą wykładem Historia geologiczna Tatr. W 1920 roku został profesorem nadzwyczajnym geologii i paleontologii w nowo wówczas zorganizowanej Akademii Górniczej w Krakowie. W czasie pierwszych 19 lat swojej pracy w Akademii Górniczej przygotował  około 200 publikacji, w tym rozprawy: Budowa Tatr. Pasmo reglowe (1925 r., wspólnie z F. Radowskim) oraz Tektonika serii reglowej okolicy Zakopanego (1930 r., wspólnie z S. Sokołowskim).  W. Goetel  bardzo często brał udział w kongresach alpinistycznych, po raz ostatni w Szwajcarii zaraz przed wybuchem wojny w 1939 roku. Bywał również na kongresach dotyczących ochrony przyrody oraz kongresach geograficznych. W 1939 roku został  rektorem Akademii Górniczej i pełnił tą zaszczytną funkcję do  1951 roku. W ciągu 13 lat swojej działalności jako prorektor oraz rektor uczelni znacznie przyczynił się do jej rozwoju.

Prof. W. Goetel był bardzo aktywny naukowo, zawodowo i społecznie. W 1953-1960 pracował w Zakładzie Ochrony Przyrody PAN i znacząco przyczynił się do  utworzenia parków narodowych w Tatrach, Pieninach i na Babiej Górze (1954). Był przewodniczącym Rady Naukowej Państwowego Instytutu Geologicznego (1948-1953). Od 1955 roku przewodniczył Radzie Parku Tatrzańskiego. Przewodniczył również Komisji Ochrony Zasobów Wodnych i Oczyszczania Ścieków PAN (1954-1961), kierował Komisją Gleboznawczo-Górniczą Komitetu ds. Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (1951-1961). W 1959 roku otrzymał międzynarodowy Medal im. Van Tienhovena nadany przez uniwersytet w Bonn. W wieku 71 lat przeszedł na emeryturę.  

Prof. W. Goetel opublikował wiele prac z zakresu turystyki (głownie z zakresu tematyka ochrony przyrody oraz dzieje polskiej turystyki górskiej), przede wszystkim w  roczniku Polskiego Tow. Tatrzańskiego (później PTTK) „Wierchy”, którego 1934–50 był redaktorem. Opracował  podstawy nowej dyscypliny naukowej Sozologii i doprowadziły do wydania  publikacji z tego zakresu pt.  „Sozologia i Sozotechnika” (1971 r.).  Niespodziewanie zmarł 6 listopada 1972 roku z powodu skrzepów w naczyniach krwionośnych. Należał do wielu krajowych i międzynarodowych organizacji naukowych.

Prof. Walery Goetel jest m. in. patronem schroniska na Hali  Ornak w Tatrach, Oddział PTTK  „Ziemi Babiogórskiej” w Suchej Beskidzkiej, szkoły ponadpodstawowej w Suchej Beskidzkiej (Zespół Szkół im. Walerego Goetla w Suchej Beskidzkiej).

Senat Akademii  Górniczo-Hutniczej  im. Stanisława Staszica w Krakowie ustanawiał rok 2022 rokiem prof. Walerego Goetla w AGH.

Szczegółowy Program Obchodów - https://www.goetel.agh.edu.pl